1. Οι δυσανεξίες τροφίμων στην απώλεια βάρους
– Τι είναι οι δυσανεξίες τροφίμων και τι σχέση έχουν με την απώλεια βάρους;
– Πως μπορούμε να τις διαγνώσουμε και γιατί κάποια άτομα χάνουν βάρος ακολουθώντας τα λεγόμενα “τεστ δυσανεξίας”;
Σε αυτό το βίντεο μιλάμε για τις τροφικές δυσανεξίες.
2. Τι είναι οι δυσανεξίες τροφίμων;
Η τροφική δυσανεξία παρουσιάζεται όταν ένα άτομο εμφανίζει δυσκολία στο να πέψει ένα συγκεκριμένο τρόφιμο ή συστατικό.
Με απλά λόγια, τα άτομα με δυσανεξία δεν μπορούν να αφομοιώσουν και να διαχειριστούν κατάλληλα ορισμένα συστατικά της τροφής, όπως η λακτόζη του γάλακτος.
Ως αποτέλεσμα, εμφανίζονται προβλήματα στο πεπτικό σύστημα, όπως η δυσφορία, τα εντερικά φουσκώματα, ο τυμπανισμός, ο κοιλιακός πόνος και η διάρροια.
Οι τροφικές δυσανεξίες διαχωρίζονται από τις τροφικές αλλεργίες, καθώς στις τροφικές αλλεργίες ακόμα και μια μικροσκοπική ποσότητα τροφής έχει τη δυνατότητα να οδηγήσει σε σοβαρές αντιδράσεις, όπως η αναφυλαξία.
Οι τροφικές αλλεργίες αφορούν το 1-2% των ενηλίκων, ενώ οι τροφικές δυσανεξίες εκτιμάται ότι επηρεάζουν εως και το 20% του γενικού πληθυσμού.
3. Κλινική εικόνα ασθενών με δυσανεξίες τροφίμων
Ας δούμε όμως μερικά περιστατικά τροφικών δυσανεξιών, ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα το τι ακριβώς συμβαίνει.
Εδώ βλέπουμε την κλινική εικόνα ενός ατόμου με τροφική δυσανεξία.
Τα άτομα αυτά συχνά αναφέρουν ότι ότι και αν φάνε δεν μπορούν να το χωνεψουν καλά, νιώθουν ενοχλήσεις στο στομάχι, έχουν φουσκωμένη κοιλιά, παρουσιάζουν διαταραχές στις κενώσεις με διάρροια ή/και δυσκοιλιότητα, έχουν χαμηλή ενέργεια, κόπωση, αδυναμία, ενώ μπορεί να εμφανίζονται και ελλείψεις σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.
Παρομοίως, εδώ βλέπουμε ένα περιστατικό δυσανεξίας στη γλουτένη (γνωστή ως κοιλιοκάκη) σε ένα παιδί, πριν και μετά από μια δίαιτα ελεύθερη γλουτένης.
Παρατηρήστε ότι σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και χαμηλό σωματικό βάρος (το αντίθετο δηλαδή από τι πιστεύεουν οι περισσότεροι για τις τροφικές δυσανεξίες).
Θυμηθείτε ότι αυτά τα άτομα έχουν πρόβλημα στο να διαχειριστούν και να απορροφήσουν αποτελεσματικά την τροφή τους και γι αυτό είναι λογικό το ενδεχόμενο να παρατηρηθεί χαμηλό σωματικό βάρος.
Πως σχετίζονται οι τρ. δυσανεξίες με το ευερέθιστο έντερο;
Εδώ βλέπουμε μια μελέτη στο περιοδικό nutrients, όπου εκτιμάται ότι εως και το 86% των ασθενών με ευερέθιστο έντερο βρίσκουν βελτίωση σε γαστρεντερικά συμπτώματα: όπως κοιλιακοί πόνοι, εν. φούσκωματα kai διάρροια, ακολουθώντας μια ειδική διατροφή για τροφικές δυσανεξίες χαμηλή στα λεγόμενα fodmaps.
Με λίγα λόγια, η αποφυγή των τροφίμων στα οποία είχαν δυσανεξία, τους βοήθησε να έχουν καλύτερη γαστρεντερική λειτουργία, βελτιώνοντας τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου.
4. Ναι όμως γιατί χάνουμε βάρος με τα τεστ δυσανεξίας;
Και τώρα πάμε σε ένα άλλο μεγάλο ερώτημα, καθώς πολλοί ενδεχομένως να αναρωτιούνται: Ναι, καλά όλα αυτά, αλλά εγώ άκουσα κάποιον-α που έκανε αυτά τα τεστ δυσανεξίας και κατάφερε να χάσει βάρος. Πως εξηγείται αυτό;
Καταρχήν είναι σημαντικό να πούμε ότι η διάγνωση των τροφικών δυσανεξιών είναι ιδιαίτερα δύσκολη, ακόμα και με σύγχρονες μεθόδους, καθώς χρειάζεται να συνεκτιμηθούν πολλές διαγνωστικές εξετάσεις ταυτόχρονα.
Για παράδειγμα, για τη δ. στη λακτόζη, γίνονται μια σειρά ελέγχων όπως τα τεστ αναπνοής, δίαιτα αποκλεισμού, για τη δ. στη γλουτένη πρέπει να εξεταστεί η συμπτωματολογία, ειδικά αντισώματα στο αίμα, να γίνουν βιοψίες εντέρου, για τη δ. στην ισταμίνη μετράται η ισταμίνη, γίνονται αιματολογικοί έλεγχοι όπου μετριούνται ένζυμα, ορμόνες κλπ…
Οι έλεγχοι αυτοί είναι εξονυχιστικοί και απαιτητικοί και δεν μπορούν να στηριχθούν σε απλές μεθόδους και συσκευές αγνωστου τρόπου λειτουργίας και αξιοπιστίας που μπορεί να έχει οποιοσδήποτε σε ένα γραφείο.
Απαιτούνται σοβαρές ενδείξεις και ειδικές ιατρικές εξετάσεις.
Παρόλαυτα, ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα άτομο το οποίο κάνει ένα από αυτά τα τεστ και λαμβάνει μια αναλυτική λίστα με όλα τρόφιμα τα οποία θα πρέπει να αποκλείσει από τη διατροφή του.
Μέσα σε αυτή τη λίστα μπορεί να βρούμε το αλάτι, το αλεύρι, τη γλουτένη, το αγελαδινό γάλα, το ψωμί, τη ζάχαρη, κάποια φρούτα, λαχανικά κλπ.
Και ας πούμε ότι ακολουθεί αυτή τη λίστα κατά γράμμα, αφαιρώντας μερικώς ή πλήρως τις τροφές στις οποίες υποτίθεται ότι έχει δυσανεξία.
Το άτομο αυτό είναι πολύ πιθανό να χάσει περιττό βάρος. Γιατί όμως;
Γιατί καταλήγει να μένει με μια μικρότερη γκάμα τροφίμων με λιγότερες διατροφικές επιλογές, οπότε μειώνονται και οι συνολικές θερμίδες που καταναλώνει μέσα στην ημέρα, κάτι το οποίο το βοηθά να κινητοποιήσει τις αποθήκες λίπους του και να χάσει περιττό βάρος.
5. Συμπέρασμα. Σημασία έχουν οι θερμίδες
Ποιο είναι επομένως το συμπέρασμα;
Σαφώς, όταν αφαιρούμε διάφορα τρόφιμα ή ακόμα και ολόκληρες ομάδες τροφίμων από τη διατροφή μας, είναι λογικό ότι αυξάνονται οι πιθανότητες να χάσουμε βάρος.
Ξέρετε μόνο πόσα προϊόντα είναι προπαρασκευασμένα με αλεύρι, ζάχαρη, αλάτι τα οποία συχνά μπαίνουν σε αυτές τις λίστες των τεστ δυσανεξίας που θα πρέπει να αποφύγουμε; Πάρα πολλά.
Έτσι, για να ακολουθήσουμε αυτή τη λίστα θα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί στο τι καταναλώνουμε, να διαβάζουμε αναλυτικά τις ετικέτες τροφίμων και να προσέχουμε το πως και το τι θα μαγειρεύουμε στο σπίτι, με αποτέλεσμα να περιοριζόμαστε αρκετά στην ποικιλία, αλλά και στην συνολική ποσότητα της τροφής που καταναλώνουμε καθημερινά και άρα και στις συνολικές μας θερμίδες.
Και ας σημειωθεί εδώ ότι είναι ιδιαίτερα αντιεπιστημονικό να προτείνεται η αφαίρεση τροφίμων, αν δεν υπάρχει μια σαφής ένδειξη σοβαρής νόσου (όπως για παράδειγμα οι τροφικές αλλεργίες, ενζυμικές διαταραχές, ευερέθιστο έντερο, αυτοάνοσα και χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα, νεφρική ή καρδιαγγειακή νόσος κλπ), καθώς σε αυτές τις περιπτώσεις ενδεχομένως να χρειάζεται μια προσοχή στην κατανάλωση ορισμένων τροφίμων.
Οπότε, δεν αφαιρούμε τροφές, και πόσο μάλλον ολόκληρες ομάδες τροφίμων από το διαιτολόγιο μας, αν δεν υπάρχει σοβαρός λόγος.
Και γιατι αυτό;
Γιατί μετά κινδυνευουμε να αναπτύξουμε μια κακή σχέση με τη διατροφή μας, να φλερτάρουμε με διατροφικές διαταραχές, αλλά και με σημαντικές ελλείψεις σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.
Συμπερασματικά, αν και υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην απώλεια βάρους, όπως η παρουσία της χρόνιας φλεγμονής, οι ορμονικές διαταραχές (όπως ο υποθυρεοειδισμός, η αντίσταση στην ινσουλίνη, το σύνδρομο πολυκυστικών ωνθηκών κλπ), μην ξεχνάτε ωστόσο ότι το θερμιδικό έλλειμα, δηλάδη η πρόσληψη λιγότερων θερμίδων από όσες δαπανούμε συνολικά καθημερινά, αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες που θα ξαθορίσει την επιτυχία στην επίτευξη ενός χαμηλού σωματικού βάρους.
6. Περίληψη
Αυτά για το συγκεκριμένο βίντεο.
Είδαμε μαζί τον ορισμό των τροφικών δυσανεξιών, ορισμένες περιπτώσεις και νοσήματα στα οποία μπορεί να χρησιμοποιηθούν, είπαμε λίγα λόγια για τον επιστημονικό και ορθό τρόπο διάγνωσης τους, ενώ συζητήσαμε και τους λόγους όπου μπορεί να οδηγηθούμε στην απώλεια βάρους όταν αποφεύγουμε τις τροφές τις οποίες αναγράφουν τα λεγόμενα “τεστ δυσανεξίας”.
Αν έχετε οποιαδήποτε απορία μπορείτε να αφήσετε ένα σχόλιο ή να μου στείλετε ένα email. Επίσης, στην περιγραφή του βίντεο θα βρείτε και τη σχετική βιβλιογραφία.
Τα λέμε στο επόμενο.
Ευχαριστώ πολύ.
Bibliography:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6682924
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27382323