Τι θα συμβεί στο σώμα μας αν αποκλείσουμε τους διαιτητικούς υδατάνθρακες;

Το σώμα μας προτιμά να χρησιμοποιεί δυο κύριες μορφές ενέργειας (καύσιμα) για τις καθημερινές λειτουργίες του:

α) Τους υδατάνθρακες (κοινώς σάκχαρα) και

β) Τα λίπη (με τη μορφή των κετονών)

Παρότι θα μπορούσαμε να επιβιώσουμε και με αρκετά χαμηλές ποσότητες υδατανθράκων (στα όρια του 2-10% ημερησίως), τα σάκχαρα συνεχίζουν να αποτελούν την προτιμώμενη και κυριότερη πηγή ενέργειας για το πλήθος των κυττάρων μας.

Μάλιστα, κατανοούμε το πόσο σημαντικοί είναι, καθώς όταν τους αποκλείσουμε εντελώς από τη διατροφή μας, ο οργανισμός μας σε μια ύστατη προσπάθεια να εξασφαλίσει μια σταθερή παροχή γλυκόζης στο αίμα, θα οδηγηθεί στον καταβολισμό της μυϊκής του πρωτεΐνης (διάσπαση μυϊκής μάζας)!

Τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν απέχουμε από υδατάνθρακες;

Την πρώτη ημέρα, το σώμα μας στρέφεται στις περιορισμένες αποθήκες σακχάρων του (αποθηκευμένο γλυκογόνο) που βρίσκονται συγκεντρωμένες στο συκώτι και στους μύες (ηπατικό και μυϊκό γλυκογόνο).

Μετέπειτα, όταν οι αποθήκες αυτές εξασθενίσουν, ξεκινά μια νέα διαδικασία δημιουργίας (γένεσης) γλυκόζης, η οποία ονομάζεται γλυκονεογένεση.

Μέσω της γλυκονεογένεσης, το ήπαρ και τα νεφρά μαζεύουν διάφορα μη υδατανθρακικά μόρια, όπως το γαλακτικό οξύ, η γλυκερόλη και διάφορα αμινοξέα (προερχόμενα από τον καταβολισμό της σωματικής πρωτεΐνης) με σκοπό να δημιουργήσουν νέα γλυκόζη, η οποία θα κυκλοφορήσει ξανά στο αίμα.

Με λίγα λόγια, το σώμα μας έχει τόσο ανάγκη από τη διαθέσιμη γλυκόζη, που είναι διατεθειμένο να χρησιμοποιήσει ποικίλες σωματικές πηγές/δομές προκειμένου να εξασφαλίσει τη σταθερή παροχή της στο αίμα!

Ας σημειωθεί ότι ακόμα και σε δίαιτες πολύ χαμηλών υδατανθράκων, όπως η κετογονική, η διαδικασία της γλυκονεογένεσης δε σταματά ποτέ, καθώς κύτταρα όπως τα ερυθρά αιμοσφαίρια δε δύναται να χρησιμοποιήσουν άλλη μορφή ενέργειας, εκτός από τη γλυκόζη, απαιτώντας τη συνεχή παροχή της, μέσω της γλυκονεογένεσης!

Σημαντικές επιπρόσθετες πληροφορίες

Υγεία αδένων επινεφριδίων

Άτομα που δε συνίσταται να μειώνουν σε μεγάλο βαθμό τους υδατάνθρακες στη διατροφή τους είναι όσα παρουσιάζουν θέματα με τους αδένες των επινεφριδίων (οι αδένες που βρίσκονται πάνω από τα νεφρά), καθότι οι δίαιτες πολύ χαμηλές σε υδατάνθρακες στρεσάρουν τα επινεφρίδια, τα οποία θα αναγκαστούν να παράγουν περισσότερη κορτιζόλη και επινεφρίνη ώστε να σταθεροποιήσουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.

Αν για οποιοδήποτε λόγο δεν μπορούν να παραχθούν αρκετές συγκεντρώσεις των παραπάνω ορμονών, η ικανότητα διαχείρισης σακχάρων δυσχεραίνεται με σημαντικό κίνδυνο εμφάνισης υπογλυκαιμικών επεισοδίων.

Υγεία θυρεοειδούς αδένα

Παρομοίως, όταν τα επίπεδα ινσουλίνης πέσουν αρκετά χαμηλά (λόγω της αποχής των υδατανθράκων), μπορεί να ανασταλεί η ικανότητα του συκωτιού να μετατρέπει την ανενεργή ορμόνη θυροξίνης (Τ4) στην ενεργή διαθέσιμη μορφή της (Τ3), επηρεάζοντας δυσμενώς τη συνολική σωματική μας λειτουργία.

Ικανή ποσότητα γλυκόζης μπορεί να απαιτείται επομένως και για την εύρυθμη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.

Και μια σύνοψη:

Ας μην ξεχνάμε ότι το σώμα μας έχει εξοπλιστεί καταλλήλως με όλους τους απαραίτητους αδένες προκειμένου να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τους καταναλώμενους υδατάνθρακες της διατροφής μας.

Ένας από αυτούς τους αδένες είναι και το πάγκρεας, το οποίο διαθέτει ενεργό ρόλο στη διαχείριση των σακχάρων, μέσω παραγωγής της ορμόνης ινσουλίνης και της γλυκαγόνης.

Το πρόβλημα δεν είναι απαραίτητα οι υδατάνθρακες που καταναλώνουμε, αλλά η ποσότητα, η ποιότητα, καθώς και η ικανότητα του σώματος μας να τους διαχειρίζεται (επεξεργάζεται) αποτελεσματικά.

Έτσι, παρότι κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός, ας έχουμε υπόψιν ότι οι ακραίες και άνευ λόγου στερητικές προσεγγίσεις για μεγάλα χρονικά διαστήματα μπορεί πολλές φορές να οδηγήσουν σε μη επιθυμητά αποτελέσματα!